Idyoma, talinghaga, at tayutay sa komunikasyon ng mga Filipino

/ Roberto Añonuevo

Ano ang paraan ng komunikasyon ng mga Filipino? Ito ang isa sa maraming tanong na sinasagot ng Pahiwatig: Kagawiang Pangkomunikasyon ng Filipino (2002) ni Melba Padilla Maggay. Hitik umano sa pahiwatig at ligoy ang pakikipag-usap ng mga Filipino, dahil nagmumula sila sa kulturang may mataas na uri ng pagbabahaginan ng kahulugan, kompara sa mga taga-Kanluran na itinuturing na may mababang konteksto ng kulturang mababa rin ang antas ng pagbabahaginan ng kahulugan. Bukod dito’y ginagamit ng mga Filipino ang konsepto ng pakikipagkapuwa—na pagturing sa kausap bilang bahagi ng sarili—na mauugat sa kulturang mataas ang pagpapahalaga sa ugnayan ng pamayanan.

Habang lumalayo ang agwat ng pagsasamahan ng mga Filipino, ani Maggay, lalong tumataas ang antas ng di-pagkatiyak sa pakikipag-ugnayan sa isa’t isa. Halimbawa, gagamit ang mga Filipino ng mga tayutay (figure of speech), bulaklak ng dila (idyoma), at talinghaga (metapora) kung ang kausap ay itinuturing na “ibang tao” (i.e., hindi kaibigan, kaanak, o kakilala). Itinuturing na maligoy ang gayong paraan ng komunikasyon, samantalang nagtatangkang ihayag ang “panlabas” na anyo ng pakikipag-ugnay at pakikibagay. Pormal ang tono ng pakikipag-usap, at nakatuon sa pagpapakilala.

Ngunit may kakayahan din ang mga Filipino na magsabi nang tahas, kung ang kausap ay kapalagayang-loob. Ang “kapalagayang-loob” dito ay maaaring kaanak, kaibigan, o kasamang matagal nang kakilala at matalik sa loob ng isang tao. Idinagdag ni Maggay na mahilig umano ang mga Filipino sa malapitang pag-uugnayan, na humihipo at dumadama sa mga tao at bagay-bagay. Kung pagbabatayan naman ang tahas at magagaspang na banat ng mga komentarista sa radyo, diyaryo, at telebisyon sa ilang personalidad o politiko, ang gayong paraan ng komunikasyon ay maaaring pagbubukod mismo ng mga taong nanunuligsa sa mga taong tinutuligsa. Ang ugnayan ay maaaring nagiging “kami” laban sa “kayo,” na hindi lamang umaangat sa personalismo, gaya ng isinaad ni Maggay, bagkus kaugnay ng papel ng kapangyarihan at impluwensiya mula sa dalawang panig.

Mahabang disertasyon naman kung pag-aaralan ang paraan ng komunikasyon ng mga blogistang Pinoy sa cyberspace. Ang mga blogistang Pinoy ay maaaring isaalang-alang pa rin ang dating anyo ng komunikasyon ng mga Filipino, at ang pagtuturingan ng mga nag-uusap ay hindi bilang magkakabukod na entidad bagkus matatalik sa kalooban o sirkulo ng blogista. Nalilikha ang pambihirang espasyo sa pagitan ng blogista sa kapuwa blogista o mambabasa, at sumisilang ang isang uri ng diskursong matalik sa sirkulo nila. Halimbawa, ano ba ang pakialam ng mambabasa kung nakabuntis ang isang blogista o kaya’y nagkahiwalay ang dalawang blogistang dating magkasintahan? Makapapasok lamang sa ugnayan ang mambabasa kung ang pagturing ng mga blogista sa kanilang mambabasa ay para na ring kalahok sa mga pangyayari, at ang gayong pangyayari ay likha ng konsepto ukol sa “pamayanan” ng mga Filipinong blogista. Sa ilang Filipino, ang pagsulat ng blog ay pagsangkot na rin sa madlang mambabasa sa anumang nagaganap sa buhay ng blogista, kaya ang mambabasa ay hindi basta “ibang tao” bagkus “kapuwa tao” na marapat makaalam, makaugnay, at makatuwang sa lahat ng bagay.

Mahalaga ang kapuwa-sa-kapuwang komunikasyon ng mga Filipino. Kung babalikan ang mga pag-aaral ni Iñigo Ed. Regalado hinggil sa “talinghaga,” “kawikaan,” at “tayutay,” mababatid na kumukuha ang mga Filipino noong sinaunang panahon ng mga salitang buhat at kaugnay sa kaligiran, at ang mga ito ang kinakasangkapan sa paghahambing, pagtatambis, pagtutulad, at panghalili sa mga katangian ng tao na pinatutungkulan, ngunit ayaw tahasang saktan dahil sa kung ano-anong dahilan. Malimit gamitin noon ang pisikal na anyo ng hayop, isda, ibon, insekto, halaman, at bagay upang itumbas sa ugali at asal ng tao. Halimbawa nito ang “tagong-bayawak” na tumutukoy sa “madaling makita”; “buhay-pusa” na mahaba ang buhay; at “paang-pato” na katumbas ng “tamad.” Kung minsan, ginagamit ang isang bahagi ng katawan upang maging metonimiya sa ugali, pananaw, at asal ng isang tao. Maihahalimbawa rito ang “taingang-kawali” na ibig sabihin ay “nagbibingi-bingihan”; “mainit ang mata” na katumbas ng “buwisit” o “malas” na miron sa sugalan; at “marumi ang noo” na katumbas ng “taong may kapintasan.” Heto ang ilan pang tayutay at idyomang tinipon ni Regalado, ang mga kawikaang maaaring nakaiwanan na ng panahon, ngunit maaaring balikan ng mga Filipino upang ipagunita sa susunod na henerasyon:

Talinghagang tinumbasan ng mga katangian ng hayop, ibon, isda, kulisap, at halaman
Asong-pungge — susunod-sunod sa dalaga
Balat-kalabaw — Matibay ang hiya; walanghiya
Balat-sibuyas — maramdamin; madaling umiyak
Basang-sisiw — api-apihan; kalagayang sahol sa hirap
Buhay-alamang — laging nasusuong sa panganib; hikahos
Buhay-pusa — mahaba ang buhay; laging nakaliligtas sa panganib
Bulang-gugo — bukás ang palad sa paggasta
Buwayang-lubog — taksil sa kapuwa; hindi mabuti ang gawa
Dagang-bahay — taksil sa kasambahay
Kakaning-itik —api-apihan
Kutong-lupa — bulakbol; walang hanapbuhay
Lakad-kuhol — mabagal utusan; patumpik-tumpik kapag inutusan
Ligong-uwak — hindi naghihilod o gumagamit ng bimpo kapag naliligo; ulo lamang ang binabasa.
Maryakapra (marya-kapra) — babaing masagwa o baduy magbihis
Mataas ang lipad — hambog
Matang-manok — Malabo ang paningin kung gabi; Di-makakita kung gabi
May sa-palos— Hindi mahuli. Mahirap salakabin. Madulas sa lahat ng bagay.
Nagmumurang kamatis — nagdadalaga
Nagmumurang kamyas — bagong naniningalang-pugad; bagong nanliligaw.
Paang-pato — tamad; makupad; babagal-bagal kung lumakad
Pagpaging alimasag — walang laman
Puting-tainga — maramot
Putok sa buho — Walang tiyak na ama nang isilang
Salimpusa (saling-pusa) — hindi kabilang sa anumang panig;
Sangkahig, sangtuka — Ginagasta ang siyang kinikita.
Tagong-bayawak — madaling makita sa pangungubli
Tawang-aso — tawang nakatutuya

Talinghagang tinumbasan ng mga bahagi ng katawan o kaya’y kilos ng tao
Bukás ang palad — magaang magbitiw ng salapi; galante; hindi maramot
Kadaupang-palad— kaibigang matalik
Kumindat sa dilim — nabigo; nilubugan ng pag-asa
Lawit ang pusod — balasubas
Ligaw-tingin — torpe; hindi makapagsalita sa nais ligawan
Mababang-luha — iyakin; bawat kalungkutan ay iniiyak
Mabigat ang dugo — kinaiinisan
Magaan ang bibig – palabati; magiliw makipagkapuwa
Magaan ang kamay — magandang magbuwana mano, kung sa negosyo o sugal; mapagbuhat ng kamay, o madaling manampal o manakit
Mahaba ang paa — nananaon sa oras ng pagkain ang pagdating o pagdalaw
Mahabang-dila — palasumbungin
Mahabang-kuko— palaumit
Mahigan ang kaluluwa — matinding galit
Mainit ang mata — malas sa panonood; nagdadala ng kamalasan kapag nagmiron sa sugalan
Manipis ang balát— mapaghinanakit; madaling masaktan kapag sinabihan
Marumi ang noo — taong may kapintasan
May balahibo ang dila — sinungaling
May bálat sa batok — malas
May bituin sa palad — masuwerte sa lahat ng bagay, lalo sa negosyo; mapapalarin
May kuko sa batok — masamang tao; di-mapagkakatiwalaan
May kurus ang dila — nagkakatotoo ang bawat sabihin
May nunal sa paa — Layás; mahilig maglagalag
May tala sa noo — babaeng ligawin o malimit suyuin ng mga lalaki
May-sungay — lalaking di-pinagtatapatan ng asawa; lalaking kinakaliwa o pinagtataksilan ng asawa
Nakadikit ng laway — tanggalin; madaling tanggalin
Namuti ang mata — Nabigo sa paghihintay; hindi dumating ang hinihintay
Namuti ang talampakan — kumarimot dahil naduwag; tumakbo palayo dahil sa natakot o naduwag.
Nasa dulo ng dila — hindi masabi-sabi; hindi matandaan, bagama’t alam na alam
Naulingan ang kamay — nagnakaw; kumupit ng salapi
Puting tainga — maramot
Sa pitong kuba — paulit-ulit
Tabla ang mukha — walang kahihiyan
Taingang-kawali — nagbibingi-bingihan; kunwari’y hindi nakarinig.
Walang butas ang buto — malakas
Walang sikmura — hindi marunong mahiya

Masasabing mahiligin ang mga Filipino, lalo ang mga sinaunang Tagalog noon, sa paglikha ng mga “taguring ambil” na naghuhudyat ng kaugalian, kung lilimiin ang pag-aaral ni Regalado. Ang “ambíl” ay tumutukoy sa salita, parirala, o pahayag na may katumbas na pakahulugang hindi tuwirang nagsasaad ng orihinal na tinutukoy na ugali o asal o katangian ng tao. Sa Ingles, tinatawag itong personipikasyon at malimit kasangkapanin sa matalinghagang pamamahayag sa tula. Halimbawa, maaaring wala nang nakaaalam ngayon na ang orihinal na salitang “ganid” ay tumutukoy sa malaking asong ginagamit sa pamamaril o pangangaso. Ang “ganid” ngayon ay hindi ikinakabit sa German Shepherd o iba pang aso, bagkus sa taong “sakim” o taong nais lamang kumabig nang kumabig ngunit ayaw maglabas kahit isang kusing. Isa pang halimbawa ang “ampalaya” na ginagamit na ambil sa mga tao na “napakahirap hingan ng kahit ano, lalo na kung salapi.” Bagaman naglaho na ang ganitong taguri, higit na kilala ang ampalaya ngayon bilang pangontra sa diabetes at alta-presyon. May ibang salita namang nagbabalik ngayon, at kabilang dito ang “limatik” na isang uri ng lintang maliit ngunit masidhing manipsip ng dugo. Iniaambil ang salitang ito sa mga tao na mahilig kumabit sa ibang tao upang manghuthot ng salapi hanggang wakas; o kaya’y sa mga propitaryong “walang habas magpatubo.” Nagbabalik din ang “hunyango” na isang uri ng hayop na may pakpak, sinlaki ng karaniwang kuliglig, na nakikikulay sa bawat makapitan. Panukoy ito ngayon sa mga tao na taksil kung hindi man mapagbalatkayo. Usong-uso rin ang “balimbing” na isang uri ng punongkahoy na ang bunga ay may limang mukha o panig. Tumutukoy ito sa taong kung sino ang kaharap ay siyang mabuti, at idinagdag dito ang isa pang kahulugang tumutukoy sa politikong palipat-lipat ng partido.

Marami pang dapat pag-aralan ang bagong henerasyon ng mga Filipino hinggil sa paraan ng komunikasyon nito. At upang magawa ito’y kinakailangang magbalik sa nakaraan, halungkatin ang mga antigong dokumento at aklat, itala ang mga kuwento ng matatanda, at sipatin sa iba’t ibang anggulo ang mga wika, kaisipan, at panitikan. Maaaring maging makulay din ang gagawin nating mga ngangayuning idyoma, talinghaga, at tayutay kung maláy tayo sa mga aral ng nakaraan na pawang makatutulong sa pagbubuo ng masigla, maunlad, at abanseng panitikang Fillipino—na maipagmamalaki ng sinumang Filipino saanmang panig ng mundo.

113 thoughts on “Idyoma, talinghaga, at tayutay sa komunikasyon ng mga Filipino”

  2. ay, andito na pala iyung sinasabi ko sa isa kong ipinost na kumento, hehe

    may mga maidadagdag pa ako dito pero tipunin ko muna para isang bagsakan na lang.

    Mahusay! Salamat sa post na ito.

    Like

    Sagutin

    • Tumutukoy ang “hawak sa tainga” na kontrolado ng isang tao ang ibang tao, halimbawa na ang ibig iparinig niyang katotohanan sa kapuwa. Tumutukoy din ito sa pangyayaring sunod-sunuran ang isang tao sa anumang nais ng tao na makapangyarihan sa kaniya. Magagamit din ito sa tinatawag na ander de saya, na ang bana ay laging sumusunod sa dikta ng kaniyang asawa.

      Like

      Sagutin

  10. hinahanap ko po dito ang lahat ng uri ng tayutay, sana po ay magkaroon din dito ng mga uri at mga halimbawa para naman mas lalo naming maintindihan ang mga uri nito dahil masyadong napakalalim ang mga meaning ng mga tayutay sa englis….salamat sa inyo….

    Like

    Sagutin

    • Baka ang tinutukoy mo ay “maikli ang pisi” na nagpapahiwatig na kakaunti lamang ang pera o yaman, halimbawa sa pagnenegosyo. Kung “lagot ang pisi” naman ay maaaring wala nang maipaluluwal pa ang isang tao, at said na ang kaniyang yaman.

      Ang “sumugba sa ningas” ay pahiwatig ng paglapit sa panganib o sakuna, imbes na lumayo mula roon.

      Hindi naman idyoma ang “mahaba ang kamay,” bagaman may “magaan ang kamay” (na madaling manakit), “makati ang kamay” (na mahilig mangupit o magnakaw), at “bulok ang kamay” (na bilasang asnan ang alamang). Maaaring tumutukoy ang “mahaba ang kamay” sa husay sa paglalaro ng basketbol, halimbawa, sa galing magbuslo o mang-agaw ng bola.

      Wala akong alam na “sapin sa baul” kundi ang literal nitong pakahulugan: ang tela o papel na inilalagay sa loob ng baul at siyang salalayan ng mga gamit.

      Like

      Sagutin

    • Malabo ang tanong mo. Kung ang tinutukoy mo ay pakahulugan ng “talinghaga” ay mayroong lahok sa diksiyonaryo at ipinaliwanag ko na iyan batay sa mga pahayag nina Lope K. Santos, Iñigo Ed. Regalado, at Julian Cruz Balmaseda. Balikan mo na lamang artikulo ko hinggil sa “talinghaga.”

      Hinggil naman sa iba pang matatalinghagang salita, maaaring sangguniin mo ang makapal na libro ni Damiana Eugenio, na pinamagang The Proverbs.

      Like

      Sagutin

  16. ang idyoma talaga ay nakakatawa talaga jejejemon….. ako ay isang jejemon idyoma hahaha biro lang no joker kasi ako….. ang idyoma ay nagpapahayag na hindi naglalahad ng tumpak na kahulugan ng salita, kundi ng ibang kahulugan nito ..ito lang ang ipapahayag ko sa inyo .,’paalam and I LOVE YOU muuuuwahhhhh

    Like

    Sagutin

  17. maaari po bang magbigay kayo ng akdang pampanitikan na hitik sa idyoma? Kung maaari ay iyong maikli lamang sa anyong prose na maaring basahin sa loob ng 10 minuto. Kalakip na rin nito ang isang awitin na may mga idyoma ring ginamit. Ang inyong tugon ay lubos na makakatulong sa aking pakitang turo na gagawin sa aming paaralan. Sana po ay makatugon kayo sa lalong madaling panahon. Salamat.

    Like

    Sagutin

    • Marami kang mapipili sa Alimbukad, at ilan ay nasa anyong tulang tuluyan [prose poem], kaya ang kailangan mo lamang ay buksan ang paningin. Makapamimili ka sa mga sanaysay o kuwento, at sa loob nito’y may nagkukubling mga idyomang ginamit na bahagi ng paglalaro ng salita, gaya lamang ng tugon na ito.

      Like

      Sagutin

    • Ang “sumugba sa ningas” ay literal na katumbas ng “paglapit sa apoy.” Sa matalinghagang paraan, ikinakabit ito sa pagsuong sa panganib nang di-alintana kung ano ang magiging resulta nito sa sarili o sa ibang tao, bagay, o pangyayari.

      Like

      Sagutin

    • Wala namang sinapupunan ang bathala; maaaring tumutukoy ang kawikaan mo sa pagkamatay ng tao.

      Kapag sinabi mo namang “nakakita ng unang liwanag,” nagpapahiwatig ito ng pagkasilang o ipinanganak ang tao. Imposibleng sabay makakita ng unang liwanag ang magkasintahan, maliban na lamang kung tadhana iyon na sila ang magkakatuluyan hanggang paglaki nila.

      Like

      Sagutin

  29. Pakitukoy nman po sa mga ss. kung ano ang idyoma at tayutay:

    1. Lumilipad ang kanyang isip
    2. Nanlalambot ang mga tuhod
    3. Nangangagat ang init ng araw
    4. tumatakas ang mga pangungusap sa kanyang kamalayan
    5. walang ulo sa harap ng salamin

    Ass. po kase nmen na maghanap ng Idyoma at Tayutay sa isang Short Story ng Palanca Awards. Tama po ba yang nahanap ko?

    Like

    Sagutin

  31. Tahimik ako, nagbubulungan sila
    tumitig ako, tumitig sila at nanukli ng paksang walang panag-uri
    tirik ang araw na dumuduro sa kinalulugdan ko
    kasama ang mga daliring hindi mabilang sa panunutok sa akin

    Animong nag-iingay sa tainga ko ang huni ng batingaw
    sapagka’t ang alam ko.. May sinabi ako.
    Ano nga pala iyon?! Bakit ako nagsalita?
    Hindi kaya’t umawit na naman ako ng mga lirikong walang laman?
    pero…pero gusto ko talagang umuntag ang gunita sa binitiwang wika ng nagdaan

    Nais kong matapos na itong ganitong uri ng pananabik
    nalulungkot ako dahil gusto kong maalala ang bagay na iyon
    sa gilid, lumuluha, naniningala, at umiiyak…
    ang ala-ala’y nagkusang bumukod ngunit, naglaho pa…
    lumuluha ako, umiiyak na walang maulinig ni- katiting nitong tinig

    Basta ang nasa isip ko…nasa isip ko ay…
    Ano nga pala ang iniisip ko?
    Ala, Patay, Lagut, Yari ako!
    nahuli kong lumuluha ang aking sarili..
    Pero Bakit ako umiiyak?

    NANANAKANG UTAK!!!
    Naglilibang ang marami sa iba’t ibang uri ng aking hitsura
    lahat sila nanonood… kaya unti-unti na ring nasusunog itong mundo ko
    sa ma titig nila.., sa mga bulong nila.

    nagtataka ako..nagtataka ako kung bakit ako umiiyak kanina.
    Ngayo’y lumitaw ang wari ng aking kaluluwa
    ipinagpalagay ko na may sumuntok sa akin kanina
    habang nag-iisip ako..nananamantala naman ang tao sa paligid ko

    Wala naman akong maramdamang sakit, kirot o ni-hapdi sa aking katawan?
    maliban sa aking….Puso? Itong damdamin?
    masakit…tumititig sila…Mga matang may lulan ng pang-aalipusta
    Nakatatakot…kailangan kong umiwas sa mga nanlilisik nilang balintataw
    iiwas ako..at yuyuko ako…
    pero Ano ito?!…
    Isang larawang tangay ng aking mga palad
    larawan ng aking pagkamuwang

    Nagsimula nang umutag ang mga pangyayari at mga naganap kanina
    Ang USOK sa nakalalasong Dahon sa Pag-iisip
    ngumiti ako…ngumiti ako na aniko’y taglay ko ang isang punyagi
    hanggang sa… hanggang sa tumawa ako
    humalaklak na ako sa kawalan
    sapagka’t kailangan ko ang manamantala sa napaka-bagal na pag-ikot nitong mundo
    sa pakiramdam baga ay marahang dumuduyan ang lupa sa himpapawid
    at itong pungay na mata ay handa ng magsara at handa ng talikdan itong mundong …
    Nagturo sa akin….Lumuha.

    Like

    Sagutin

    • Hindi ko alam kung tula o katha ang iyong sinulat, ngunit maipapalagay na nangangailangan ng pagpupulido mulang simpleng pagsulat hanggang pagbalangkas ng kaisipan. Gayunman, sa ngalan ng demokrasya ay pinapayagan ko ang iyong akda, at bahala na ang madla na humusga kung karapat-dapat ka ngang mailathala.

      Like

      Sagutin

  36. Puwede po bang malaman ang katumbas na idyoma nang mga sumusunod na idyomatikong pahayag? 1.Naniningalang pugad. 2. Kalog na ang baba. 3. Butas na ang bulsa. Lakad marino. 5. Mahapdi ang tiyan.
    0 0 Rate This

    Like

    Sagutin

  60. may report kasi ako at kailangan kung sagotan ang iibigay kung mga idyoma sa aking mga ka klase.. kaso lng hindi ko mahanap kung ano talaga ang kahulgan nito. katilad ng “sapin ng baul” na may nakalagay na pangungusap na , Sapin ng baul ang perang pinahiram niya sa kanyang kaibigan.

    mayroon pa,
    mabigat ang dibdib- mabigat ang dibdib ni leonora na nagpaalam sa kanyang lola,
    nakikipagbulungan sa bulate- halos isang taon bago nalaman ni ramon na ang kanyang kasintahan ay nakikipagbulungan na sa bulate
    paa’t kamay-hindi siya sumama sa mga lakad ng kaniyang mga kaibigan dahil siya ang paa’t kamay sa kanilang tahanan.

    Like

    Sagutin

  63. ano po ibig sabihin ng; buburahin ang sarili, amoy beha, di-mahapayang gatang, haharap na sa magaling, walang dila, isip lamok, para siyang natunaw na asin, natanso ako, ngipin sa ngipin, uod ang katawan, kulang ang bakod mo, para kang naglalakad sa liwanag ng buwan, hiyas ng tahanan, matibay ang katawan mo, hinahabol ka na ng barbero? mga idyumatiko at patayutay na pahayag po yan; ang lalim po kasi!! salamat po!

    Like

    Sagutin

  64. Dumaan sa aking isipan ang ilang diwa na hindi ko lubusang maunawaan tulad na lamang sa idyomang “nagmumurang kamatis” na ayon po sa inyong artikulo ay nangangahulugang “nagdadalaga”, gayong ang nahahagip ng aking alaala ay ang kahulugang “nagpapabata/ nagpapakaisip o nagdadamit bata”… Mangyari po sana’y inyo itong mabigyang-linaw sa rurok ng inyong nalalaman…

    Maidaragdag din po sa aking kuryosidad ay ang paghahambing sa pagitan ng nanliligaw at nililigawan. Ito po ay sa kadahilanang ang madalas mabanggit sa mga artikulong tulad nito, ganoon din sa mga libro ay ang idyomang “naniningalang pugad” na ang ibig sabihin ay “nanliligaw”. Kaugnay po nito, nais ko lang po sanang malaman bilang dagdag kaalaman na rin, ang katumbas sa idyoma ng salitang “nililigawan”.

    Maraming salamat po sa inyong oras at matalinong pagpapaliwanag sa aking katanungan…

    Like

    Sagutin

    • Ang katumbas ng “nagmumurang kamatis” ayon kay Regalado ay “nagdadalaga” na tama naman, kung ipagpapalagay na ang kulay ng kamatis na nag-aanyong hindi pa hinog ang isasaalang-alang. Ngunit tama rin ang iyong opinyon dahil ikinakabit ang idyoma sa “nagpapabata” at iniuugnay ito hindi lamang sa babae bagkus sa lalaki.

      Ang “nanliligaw” at “nililigawan” ay kapuwa nagmula sa ugat na salitang “lígaw,” na ayon sa sinaunang Tagalog ay katumbas ng “patigil-tigil na paglakad.” Maaaring maikakabit naman ang “ligáw” sa “malayang gumagala” o sa “nalilihis ng landas na paroroonan.” Ang nanliligaw kung gayon ay maiisip na parang hinihimok ang isang tao na huminto o lumihis sa kaniyang paroonan, at matuon ang pansin sa nanliligaw. Ang ganitong maligoy na paraan ng pagsasabi ang idyoma, na kakatwang buháy pa rin magpahangga ngayon.

      Like

      Sagutin

Mag-iwan ng tugon sa Lyds78 Pindutin ito para bawiin ang tugon.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.