Iral sa pagitan nina Nasimi at AbadillaRoberto T. Añonuevo
Ang katawan
ang isipan
at ako
at ikaw
ay hindi mundo
ang mundo
ay hindi ako
at hindi ikaw
bagkus
ang kamalayan
tawagin man ito
na Maykapal
o himagsikan sa mga maykapal
Ang kamalayan
ang mundo
sa isipan
sa katawan
ang lakas
ang puwang
ang panahon
At ako’y
nasa labas
at ikaw
at ako’y
nasa loob
ang kamalayan
ang kamalayan
na gumagalaw
ang lawak
ang lalim
mula at tungo sa lahat
ng bagay
Ang pumasok
sa katawan
ay katawan
ang lumabas
sa katawan
ay katawan
ang mundo
ng kamalayan
sa lahat ng nilalang
Ang pumasok
sa isipan
ay isipan
ang lumabas
sa isipan
ay isipan
ng katawan
ng kamalayan
Ang pumasok
ang lumabas
ang katawan
ang isipan
ang kamalayan
ang ako
ang ikaw
ang mundo
tawagin man ito
na Maykapal
o Himagsikan sa mga Maykapal
Alimbúkad: Poetry pure across time and space. Photo by Ana Madeleine Uribe on Pexels.com
Salin ng “Von den Gleichnissen,” ni Franz Kafka ng Czech Republic
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo
Maraming nagrereklamo na ang mga salita ng paham ay malimit nasa anyo ng parabula at walang silbi sa pang-araw-araw na búhay, na siyang tanging búhay na angkin natin. Kapag winika ng paham na: “Humayo ka,” hindi niya ibig sabihing tawirin ang isang tiyak na pook, na magagawa naman natin kung sapat ang pagsisikap; ibig niyang ipahiwatig ang kung anong kagila-gilalas na pagdako kung saan, ang bagay na lingid sa atin, ang bagay na hindi niya maisaad nang may katiyakan, at samakatwid ay hindi makatutulong sa atin dito kahit paano. Lahat ng parabula ay nakaayon para sabihin lámang na ang di-maarok ay hindi maaarok, at batid na natin iyan. Ngunit ibang usapan na ang pakikibaka sa mga pang-araw-araw na alalahanin.
Hinggil sa bagay na ito, winika ng isang lalaki: Bakit may pagbabantulot? Kung sinunod mo lámang ang mga parabula, ikaw mismo ay magiging parabula, at sa gayon ay wala ka nang pakialam sa pang-araw-araw na búhay.
Sumingit ang isa pang tao: Pusta ko’y isa rin iyang parabula.
Sabi ng una: Panalo ka.
Sabi ng ikalawa: Ngunit sa kasamaang-palad ay parabula lámang.
Sabi ng una: Hindi, sa realidad; sa parabula, talo ka.
Alimbúkad: All-time high poetry celebration for humanity. Photo by Pritam Kumar on Pexels.com
Salin ng “Soleil et eau,” ni Aimé Césaire ng Martinique
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoAraw at Tubig
Ang tubig ko’y ayaw makinig
ang tubig ko’y umaawit gaya ng lihim
Ang tubig ko’y ayaw umawit
ang tubig ko’y nagdiriwang gaya ng lihim
Ang tubig ko’y nagpapagál
at sa bawat tambo’y nagdiriwang
tungo sa bawat gatas ng halakhak
Ang tubig ko’y paslit na batà
ang tubig ko’y bingi na mamà
ang tubig ko’y higanteng hawak ang leon sa dibdib mo
O alak
o katak na pinawalan tungo sa iyo tungo sa mga punò
malawak dambuhala
sa basilisko ng iyong mapagkutsaba at magarbong titig
Alimbúkad: World poetry fountainhead for humanity. Photo by elijah akala on Pexels.com
Salin ng “Filosofia,” ni Pablo Neruda ng Chile
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoPilosopiya
Masusubok ang katotohanan
ng lungtiang punongkahoy
sa tagsibol at balát ng lupa:
Pinalulusog tayo ng mga planeta
sa kabila ng mga pagsabog
at pinakakain ng mga isda ng dagat
sa kabila ng mga pagdaluyong:
Mga alipin tayo ng lupain
na nangangasiwa rin sa hangin.
Sa paglalakad ko nang may kahel,
nagugol ko ang higit sa isang búhay
at inuulit ang globong terestriyal:
Heograpiya at ambrosya.
Ang mga katas ay kulay hasinto
at puting halimuyak ng babae
na tulad ng mga bulaklak ng arina.
Walang matatamo sa paglipad
upang takasan ang globong ito
na bumihag sa iyo pagkasilang.
At kailangang ikumpisal ang pag-asa
na ang pag-unawa at pagmamahal
ay nagmumula sa ibaba, umaakyat
at lumalago sa kalooban natin
gaya ng sibuyas, gaya ng mga ensina,
gaya ng mga bansa, gaya ng mga lahi,
gaya ng mga daan at patutunguhan.
Alimbúkad: Poetry ecstasy at its best. Photo by Tuu1ea5n Kiu1ec7t Jr. on Pexels.com
Salin ng “The Echoing Shape,” ni Stanley Burnshaw ng USA
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoHumahawig na Hugis
Ano ang magagawa mo sa buong araw?
Hanapin ang ulap sa araw——makinig
Sa ilalim ng dagat sa himpapawid——sundan
Ang dahon, ang damo. . .
At sa gabi?
Sinisikap kong manaig sa karimlan.
Walang anumang hubog sa labas ang nagsisimulang
Kausapin ako: sinusunog ng liwanag nito
Ang mga tainga ko: naaarok ko ang alon ng hatinggabi.
Minamasdan ng pusa ko ang aking mga paa,
Kapuwa kaming umaasa na mabatid ang naririnig
Sa karimlan na gumugulong mula sa lawa,
Na ang ibon ay umaawit para sa mga sanga nito.
Paano kong malalaman kung bulag ang ibon?
Wala na marahil ito sa pagsapit ng madaling-araw.
At bagaman makalalapit ako, sa ibang katahimikan,
Manonood ako palagi nang may paninging
Naibabalik ang anumang magpapaalab ng sinag
Ang mga hawig na hugis ng bisig, binti, balikat——
Ang mga aninong pugot ng lahat ng pangitaing inibig nila.
Alimbúkad: Translating the world through poetry. Photo by Pixabay on Pexels.com
Ligáw
Roberto T. Añonuevo
Napakahabang riles ang tinatawid
ng mga langgam
para maghanap ng asukarera
o prutas o agaw-buhay na kambing.
Umaalimuom ang lupain.
Naglalaro ng alikabok at yagit
ang ipuipo.
Sa talahiban, napakasigasig takpan
ng mga ilahas na pukyot
ang lumang Volkswagen
na naglilihim ng kalansay
ng aso.
Waring lumikas ang bayan;
at ang balita ay dalag sa tuyot
na latián.
Sa iyong guniguni, libo-libong maya
ang kay lilikot
at nagsusulat sa himpapawid——
ngunit hindi mo maarok ang hiwatig.
Alimbúkad: Raging poetry soul. Photo by Dave Drost on Pexels.com
Salin ng “Tell me a lie,” ni Ann Kithaka ng Kenya
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Magsinungaling ka
Magsinungaling ka.
Sabihin sa akin na ang pagkapulá
Ng labi kong naging kulay paminta
Ay bunga ng labis na pagpapahid
Ng nakalalapnos na kimika mula sa lipistik
At hindi pangunang paglitaw
Ng kinahihindikang AIDS vayrus.
Magsinungaling ka.
Sabihin sa akin na ang pangangati
Na patuloy na sumasakop sa aking balát
Ay bunga ng isang alerdyi
Na pinasulak ng sama-samang paglamon
At hindi pagsisimula
Ng kinahihindikang AIDS vayrus.
Magsinungaling ka.
Sabihin sa akin na ang pamamawis sa gabi
Na tumitigmak sa aking damit at binti
At lumalagot sa pagtulog at pananaginip
Ay senyales ng maagang menopos
At hindi pamumukadkad
Ng kinahihindikang AIDS vayrus.
Magsinungaling ka.
Sabihin sa akin na kapag ako’y
Nakaratay sa kama at mapanglaw,
Itatatwa ko, habang nakatitig sa langit,
Na hindi magiging bangungot sa akin
Ang nakaraan at kasalukuyang pag-ibig,
At mamadaliin ang pagod na kaluluwa
Sa kisapmata at nakahihiyang wakas.
Oo, magsinungaling sa akin, at ihanda ako
Para sa pagyao.
Alimbúkad: Unrelenting poetry for humanity. Photo by cottonbro on Pexels.com
Salin ng “Los bosques de mármol,” ni María Negroni ng Argentina
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo
Kagubatan ng Marmol
Nakatadhana ako para kay Napoléon. Nasa digmaan ang bansa, at ang mga lansangan ay nag-aalab sa mga gusgusing babae, umiingit na karo, at di-maunawang hiyaw. May pahiwatig ng naunsiyaming kadakilaan, ang mamula-mulang aninag sa mga tigang na mukha. May taksing dapat maghatid sa akin sa kampo, at maikli ang oras. Tinawid namin ang mga nakalululang abenida at pagdaka, ang walang tinag, simetrikong kagubatan, ang kagubatan ng linlang at katahimikan, ang mga bunged na naliligo sa mapusyaw na sinag, ang mga bisig at ugat na balisang umaabot paitaas, nakatindig gaya ng mga estatwa, o mga ugat sa ilalim ng marmol na balát. Naroon ako sa malawak na parke ng mga punongkahoy na tao. Doon sa dambuhalang puting libingan. At ang mga ngiwi’y tila binabalikan ang nakaririmarim na gunita, at nilalamon ng pagnanasa ang kanilang mga mukha. Nanginginig (nang hindi umiiwas ng tingin), ako’y sumulyap sa pangwakas na punongkahoy, ang higanteng fetus, ang ulo ng tao sa katawan ng bulate.
“Maghreb,” sambit ng tsuper ng taksi, “ang eskultor ay nagngangalang Maghreb.”
Sinabi ko sa kaniya, sa umaalagwang tinig, na ibig ko nang umuwi, at ibalik ako sa aking bahay. Nagmakaawa ako sa kaniya. Ang tsuper, na hindi natigatig, ay ni hindi man lang umimik.
Alimbúkad: Unlocking the genius of Filipino language through translation. Photo by carol wd on Pexels.com
Salin ng dalawang tula mula sa Shinkokinshū ni Saigyō [Saigyō Hōshi] ng Japan
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo
Noong nananahan ako sa malayong pook, ipinadala ko sa isang tao doon sa kabisera ang mga tulang ito noong kabilugan ng buwan.Pag-ibig [Blg. 1267]
Tanging ang buwan
Doon sa kalawakan
Ang alaala:
Gunitain mo ako’t
Puso ko’y nasa iyo.
Habilin [Blg. 1535]
Kung iwan man ang mundo
Na hitik sa pighati’y
Dapat batid ang sanhi—
Ibalabal, o buwan,
Sa akin ang taglagas.
Alimbúkad: Translating the world through poetry. Photo by GEORGE DESIPRIS on Pexels.com
Salin ng “Le Cancre,” ni Jacques Prévert ng France
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Ang TunggákHindi ang winiwika ng kaniyang ulo
ngunit ang puso niya’y inuusal ang Oo
sabi niya’y oo sa anumang mahal
sabi niya’y hindi sa guro
nanindigan siya
tinanong siya
at lahat ng problema’y iniharap
sinaklot siya ng bunghalit ng halakhak
at binura niya ang lahat
ng salita at pigura
ang mga pangalan at petsa
ang mga pangungusap at bitag
at sa kabila ng mga banta ng guro
na ikinatuwa ng mga prodihiyong musmos
na may tsok ng bawat kulay
sa pisara ng kamalasan
iginuhit niya ang mukha ng kaligayahan.
Alimbúkad: Changing the world through poetry. Photo by Pixabay on Pexels.com
Alimbúkad 