Kúwento ni Súpra Mario

Roberto T. Añonuevo

Biníyayàan siyá ng talíno at lakás noóng úna pa man. Siyá, si Súpra Mario, ay hindî nág-aksayá ng sandalî sa paglíkom ng dúnong hinggíl sa sámot-sarìng bágay. Ásintádo ang kaniyáng pagsípat kung síno ang dápat makáibígan at kung síno ang kaáway na marápat ilibíng. Ginámit niyá ang dilà sa paghútok ng salitâ at diwà; náunawàan siyá ng marámi, hinangàan at ibínantáyog bílang tagapágligtás ng isáng lahì. Bílang tagapágtanggól, nagpakádalúbhasà siyá sa mga panukalàng dápat tupdín at labagín; sa mga patákarán at pámantáyang dápat higtán at págsumundán. Hanggáng isáng áraw, nakíta niyá ang saríli bílang isáng Punòng Batás, at ang lahát ng tumútol ay may katumbás na pagpápahírap at pagbítay.

               Yugtô-yugtô ang batás ni Súpra Mario, gáya ng kaniyáng pág-iísip na ánimo’y láberínto. Nakátuklás siyá ng bára-bárang gintô, na dîumanó’y mulâ sa kulimbát at dugô ng mga digmâan, at kinásangkápan yaón para sa isáng grándeng lunggatî: ang magíng pinunòng makapágbubuô ng gahúm ng isáng bukód-tangìng lahì. Umímbénto siyá ng kásaysáyan, na ang punò’t dúlo’y ang wagás na pananaíg ng kaniyáng gunitâ sa maralitàng bansâ, at milyón-milyón ang kaniyáng nápaníwalà. Iniúkit ang kaniyáng pangálan sa páaralán, mónuménto, ospitál, at ístadyum; ipinágunitâ bílang taták ng lálawígan at kálye; ipinálagánap nang ganáp bílang ídeolohíya sa rádyo, diyáryo, at telébisyón na pawàng nag-uúlat ng málikhâing kábulàánan; ginawâng brand sa urì ng pabáhay, séguro, barò, tinápay, at tabáko. Mínsan, hinúbog ng mga taúhan ni Súpra Mario ang bundók pára magíng dambúhalàng bústo niyá at nang tingalâín ng mga abâng nílikhâ. Magíng ang siyéntipíkong pangálan ng háyop o haláman ay hinálaw sa kaniyáng ápelyído. Nagíng bíbliya ng kaniyáng mga tagásunód ang kalípunán ng kaniyáng talúmpatì, na umáni ng mga bayaráng palakpák. Nagpakálat siyá ng mga dékreto ng kabutíhang-ásal at dísiplína, ng kódigo ng págsampálatáya at pagkakáisá, ng kapásiyaháng higít sa kataás-taásang hukúman.

               Mayáman si Súpra Mario, subálit hindî na niyá kailángan pang ipágmalakí dáhil ang kaniyáng kaának, kaibígan, at kapanálig ang tagápamanság niyón. Ang kakatwâ’y payák siyáng manamít, tumátanggí kung mínsan sa malaláyaw na kasayáhan, at mapagkákamálan pang ísang táo na túnay na mapág-íngat ng salapî. Huwág turíngan siyáng kurípot. Mapágbigáy siyá sa kaniyáng matátapát na kasanggá, at patútunáyan iyón ng mga négosyong pinágbahá-bahagì niyá sa kanilá. Hindî kailánman nagpáalípin si Súpra Mario sa gayúma ng salapî. Ginámit niyá ang salapî sa báwat paílalím, mabábagsík na pagtútunggalî. Binilí niyá ang dangál at pagkúkunwarî ng sinúmang mapágmataás at mababà; pinakyáw ang líhim ng panítik at kásaysáyan mulâ sa mga nagsúsunóg-kílay; hinámig ang halína ng kalákalán at alíwan na pináiíkot sa róleta ng kamúnduhán; nilágom ang dalúmat ng digmâ at kapatíran alínsúnod sa Trátado ng Abó; at isinilíd sa íisáng kilusán ang sarì-sarìng pananálig na makálupà’t seléstiyál. Mapágbigáy siyá , halímbawà’y naháhawì ang úlap sa pág-imbulóg ng éropláno’t hélikópter na nagpapáulán ng salapî kung may halálan. Nailálagdâ niyá ang pangálan sa mga salapîng papél, na tíla ba ságrado ang kaniyáng kaákuhán at káantás ng pagtáwag sa Maykapál. Higít sa lahát, makápagdídiktá si Súpra Mario kung anóng papél ang dápat gampanán ng sinúmang haháwak ng salapîng tagláy ang kaniyáng pangálan. Iyón, at walâ nang ibá pa, ang higít niyáng kinalúlugdán.

               Sumingáw sa kataúhan ni Súpra Mario ang kapángyaríhan. Pára sa kaniyá, walâng silbí ang talíno kung walâng kasudlóng na lakás at ímpluwénsiya, gáya sa pámahalàán o líga ng mga nasyón. Bigô ang kagandáhan kung itó ay napúpuwérsang maísadlák sa pagpupúta. Malúlumpó ang makalángit na pananálig kung isásantabí ang éspada, gárote, at íngkisisyón. Hindî kataká-takáng pahálagahán ni Súpra Mario ang kapángyaríhan, ang kapángyaríhang nagháhalò ang kaísipáng díbino’t karnál, ang kapángyaríhang nakapáglalagós sa bángko’t katedrál, ang kapángyaríhang sopístikádo at únibérsal—na ang tagláy na pangálan ay walâng ibá kundî: Súpra Mario.

               Gayúnman, sumápit sa sukdúlan ang hanggáhan ni Súpra Mario. Hindî nakáya ng kaniyáng atáy na ilabás ang lahát ng poót at pagkámalikhâin. Kumúnat ang kaniyáng pusò at kinákailángan niyáng mághagiláp ng bukál ng pag-íral, káhit pa mulâ sa Bundók Bakúlaw . Dinapûan siyá ng pagkahílo sa áraw-áraw  na paghábol sa itátakdâng pananaíg ng reló. Ni hindî siyá makátagál tumayô sa gitnâ ng liwaywáy sa kabilâ ng dámi ng doktór; at ang edád niyáng higít sa kaláhatìng síglo ay sumísigáw na “Tamà na, mágpahingá ka na!” Batíd nakáraráming mamámayán na mahinà na ang pangángatawán ni Súpra Mario. Marupók na ang kaniyáng mga túhod; nalalágas ang mga buhók na de-pomáda; at ang úten na dáting ginámit sa pakikipágpataásan ng ihì ay hiráp na hiráp ngayóng makapágpasírit ng ihì káhit punô ng líkido ang kaniyáng pantóg.

               Sabíhin na ang lahát ng kahinàang pisikál ni Súpra Mario. Uyamín siyá at ipáhiyâ, halímbawà sa mga nanggagálaíting póster at démostrasyón. Ngúnit sa sandalîng bigkasín ni Súpra Mario ang mántra ng kapángyaríhan, manánaíg siyáng kapuwà katútubò at pándaigdíg, kasíngtigás ng siyám na púlgadang tarugò na umúukilkíl sa kaloób-loóban ng bansâ. Ipamúmudmód niyá, áyon sa paníwalà, sa mga dukhâng kababáyan ang lahát ng kaniyáng yámang natípon noóng nagdaáng panahón; ibúbunyág ang líhim ng mga pagtátaksíl, pag-áaklás, at pagsunód, at ang mga sabwátang mabíbigông ilaráwan ng Hollywood. Iisá ang dáhil: Si Súpra Mario at ang Kapángyaríhan ay iisá, ang lahát ng nakápalígid sa kaniyá mulâng pinakámatálik na kámag-ának hanggáng pinakámalayòng mamámayáng sákop ay tutà, tutà, tutà! Napapáhagikgík si Súpra Mario káhit alám niyáng nása bíngit siyá ng kamatáyan at búhay. Siyá ang Dakilàng Áso, ang Áso ng mga Áso, at handâ niyáng paníndigán ang lahát, iháwin man siyá at ipulútan sa malílikót na kúwentong-bárbero, na gáya nitó.