Ikálabímpitóng Aralín
Roberto T. Añonuevo
Kapág sumápit ka sa pantalán ng mga pantalán, ang únang hakbáng—kung sakalì’t máyroón ka pang lakás—ay hakbáng sa kawalán. Ang ikálawáng hakbáng namán ay kahungkagán. Ang úna ang makikíta sa iyó ng mga tumátanáw mulâ sa malayò; at ang ikálawá’y madáramá sa kaloób-loóban, nang mápagniláyan mo kung itó ang kataúhan. Iíwan mo ang sasakyán mo, iíwan ang nagtátabóy na mga álon. Pagdáka’y susúngaw ang mga paá mong warìng hinirám sa zébra o kambíng, ngúnit walâng saysáy itó kung ang paglálandás ay pagtawíd sa bítag at kumunóy. Mahuhúlog ka sa pítak ng mga sibát, lálagós at lálagós sa katawán ang maháhabà’t matutúlis na kawáyan. Pilítin mong tumayô’y isáng pagbíbirô, sapagkát bíbigûín ka ng tadhanà na pumalág o kumislót ngúnit pahíhintulútang humiyáw o humikbî sa káma ng pútik. Karaníwan ang pagkábigô sa patútungúhan, kung ang patútungúhang ito ay pagháhanáp ng kahulugán. Ay, wakás na paláisipán! Itúturò sa iyó ng pantalán ang paghintô, káhit pánsamantalá, subálit itó rin ang simulâ ng pág-andár ng baít at kamalayán sa rítmikóng paghingá. Síno ang nág-isíp na ang pag-íral mo ay tránspormasyón mulâng kuból hanggáng gusalì, o pabalík? Umiíral ka dáhil sa taták, halimbawà, gáya ng lajî o ambáhan, ngúnit ang taták na itó ay pagpápakilála lámang sa ináasáhang anyô mo págharáp sa mámbabása, at ang kasunód ay isáng suntók sa buwán. Sa gabíng pumipíla warì ang mga planéta at máaliwálas ang hímpapawíd, may isáng kabatàang makákikíta sa iyó sa húkay. Mapápailíng siyá, púpukulín ka ng “Anák ka ng lintík!”at tútulúngan ka niyáng makaáhon. Mapápahagulgol ka, na tútumbasán ng halakhák ng sumaklólo sa iyó. Pápasanín ka niyá, dádalhín sa kung saáng ilihán úpang gamutín ng mga babaylán, at mulâ roón ay malilímot mo ang mga bagáhe na katumbás ng mga bulúngan at laksâng pakakák, hábang higít na masásabík sa hináharáp. Isúsumpâ mo ang karagatán sa iyóng pangárap—na naíwang pílat sa balíkat. Hanggáng máriníg mo kung saán ang mga babáe’t batàng nalíligò sa ílog. Máaákit ka, na tíla ngayón lámang maglálakád nang nakáyapák sa hubád na bambáng.
