Tiniguláng, bílang Ikádalawámpû’t tatlóng Aralín

Roberto T. Añonuevo

Isang dilát na kuból sa gílid ng buról ang nabíbingí sa ritwál ng hampás ng mga álon. O akó ang natútulíg, at walâng kalatóy-latóy na nakátanáw sa bangín habàng húmihígop ng umáasóng tsaá. Hindî akó marúnong mág-alagà ng mga impákto, at hindî masasábing may usapín akóng dápat isumbát ng panahón. Ngúnit náriníg ko isáng áraw sa mga bisíta ng loók na párang akó ang multóng hínahánap.

Nápatawá akó.

Nagbábalità ng implasyón ang agay-áy, at ang Salvator Mundi ng kapílya ay ináawítan ng dáyong ántikuwáryo. Tumalpák mulî ang mga aníno sa tupáda, nakáabáng sa manók ni San Pedro. Pagdáka’y úmalingawngáw ang óras ng kampanáryo, at lumútang-lútang na dî-mabílang na mawò, kasabáy ng ulán ng mga dáhon, ang mga nóta ni Schubert—na inúunáhan ang mártsa sa pantiyón.

Walâng kagilá-gilalás sa palígid kundî ang éspasyo ko.

Ang mga paá ko, kumíkirót na tíla balî o linsád ang butó at misyón. Ang mga túhod ko, kumíkirót sapagkát nanínikít ang mga hugpóng, pinipígil akó nang manatíli sa isáng puwésto. Ang pusò ko’y walâng lamán subálit napakábigát pára sa ngálan ng amá.

Isáng basyóng útak ang binabása ng paslít, ang paslít na mínsan pa’y nangahás dumulóg sa ákin. Isáng basyóng útak, na mapápantayán lámang ng hungkág na kaloóban, ang ibinábalík ng títig sa ákin. “Tandâng Basio, tágay múna!” “Hintayín ka námin sa baybáy!” “May daláng bóte si Utóy! Hahaha!”

Natikmán maráhil niyá sa mga matá ko ang pinakámalinamnám na serbésa ng mundó: May mga bútil ng sinaúnang batád at tigbí na pawàng hinangò sa isáng liblíb, matarík na gulód. Nakáligtás sa bagyó at kulísap ang sangkáp na dawá. Lumusóg sa utóng ng bundók ang sungsóng at ibá pang ilahás na halámang-ugát na nahíhiyâng lumantád. Hindî rin máikákailâ ang halimúyak ng dantaóng kalapínay at páyang-páyang na tinumbasán ng mabagsík na agop-óp pára sa aghámistikáng pagbubúro. At higít sa lahát, may túbig na warìng nagmulâ pa sa máalamát na Tomalistís—na bubuô sa lása, langháp, línaw na dápat asáhan sa íinumín bágo itó sumipà o tumamà.

Gayunman, isáng basyóng útak ang binabása ng paslít na nakatítig sa ákin. Isáng laspág na útak—iyán akó—mga antígong tapáyan at bornáy, na walâng silbí sa maluwág na bakúran bagkús pára sa pulút-pukyútan o kayâ’y lamók at kalansáy. Binabása ng paslít ang basyóng úlo ko, maráhil bílang pagháhandâ na magíng konosedór; at éwan ko kung bákit kay bilís niyáng malasíng bágo pa man mápasákamáy ang líhim na timplá ng serbésa na untî-untîng tumatákas sa gunitâ ko. “Sumásaráp ang serbésa lalò’t malamíg,” áni ginígináw na kuból sa gílid ng buról na natítigmák sa hamóg.