Talinghagà ng Sabáng, bílang Ikátatlúmpû’t limáng Aralín

Roberto T. Añonuevo

Tabilí na ambisyósong yumayákap sa toóg ang bisyón ng manlalakbáy, ngúnit ang punòngkáhoy ay ékstensiyón lámang ng katawán at ang mithî ay makípigíng sa últimóng bandehádo ng mga úod, gagambá, at paruparó. Maúunawàan mo itó sa rúrok ng iyóng kasibúlan; at ang epidóta mong balát o talukì ang páses nang makapások sa esklusíbong klub at makásalamuhà ang kung sínong magnanákaw—ang magnanákaw na kilalá ka simulâ’t sapúl sapagkát ninakáwan ka rin niyá noóng kamuslakán mo—at nagtátaglay ng tatlóng kílong ópalong may labímpitóng líbong kilátes. Sasabíhin niyá sa iyó, “Walâng halagá ang bató kung mabíbigông makíta ang unibérso. . . .” Ibúbunyág niyá sa rúrok ng kalasingán ang ugát ng kadakilàan o máalamát na kapangahasán pagsápit sa sabángan ng mga tulisán, halimbawà, kung paáno pumúga sakalì’t bihágin ng mga awtoridád; at walâ man sa loób ay pápaloób ka roón nang may paghangà at pagkámanghâ, mananaghilì sa sáko-sákong salapî at palá-palapág na papúring matátamo sakali’t mapásakamáy ninúman ang bató, at walâ mang dugông maharlikâ’y íisípin ang mga planétang ikinákabít sa iyóng pagsílang at hantúngan ng kapaláran. Malayà mong isáhinágap, habàng tumatágay o lumulútang sa halakhákan, na itó rin ang ákwaryong laán sa mga bahágsúbay na isdâ, o kayâ’y mulâ sa bitúka ng dinosáwrong inililíhim ng pisngí ng tagaytáy, o kung hindî man ay tropéong úlo ng kambíng mulâ sa yungíb ng paláisipán, ngúnit anumán ang pilìin ay máilalágak sa isáng estánte pára pagpugáyan ng henerasyón ng mga tunggák at alípin. Paglálawáyan mo ang ináakalàng kaluwalhatìan, gáya ng pagnánasà sa granáte at hadeíta mulâ sa pulséras ng kaíbig-íbig na dalága. Sa loób-loób mo, hindî ka káilanmán magsasawà sa pagtingín, tag-aráw man o tag-ulán, sapagkát pára bang kúsang binabágo ng sínag ang lahát tuwíng bumabánda itó sa rabáw ng hiyás. Wíwikàin mo, “Hindí ko itó ipagpápalít sa diyamánte o ungguwénto!” Mapápangísi ang magnanákaw, warìng nang-úuyám kung bákit tíla ngayón ka lámang nakátuklás ng táeng-bituín o taktítang kristál.  Pagdáka’y tahímik siyáng lálayô nang dî-lumílingón, at iíwan sa mésa ang pámbihiràng ópalo kapalít ng iyóng dangál. Mapápatdâ ka, at sa mga malá-háspeng súgat ng iyóng guníguní, warìng may obsidiyánang bisturí na ekspértong kumakáyod sa iyóng budhî at baít—tawágin man itóng paglapastángan sa mapágkandilìng kriminál o paghuhúgas ng kamáy.