Salin ng “El Baile,” ni Humberto Ak’abal ng Guatemala Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Ang Sayaw Lahat tayo’y sumasasayaw sa gilid ng isang sentimo. Ang dukha——dahil dukha siya—— ay mawawalan ng panimbang at mabubuwal at ang iba pang tao ay magsisidagan sa kaniya.
Salin ng “Dover Beach,” ni Matthew Arnold ng United Kingdom Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Baybay Dover Panatag ang dagat ngayong gabi. Malakas ang táog, mabining nakahimlay ang buwan Sa mga kipot; sa baybaying Frances, kumukutitap Ang liwanag at naglalaho; matitikas ang buról ng England, Kumikislap at napakalawak, doon sa kalmanteng look. Dumungaw sa bintana. Kay sarap ng simoy-gabi! Gayunman, mula sa mahabang linya ng sabukay Na ang dagat ay lumalapit sa lupang sablay ang buwan, Makinig! Titiisin mo roon ang nakangingilong atungal Ng mga grabang itinataboy ng mga alon, at ipinupukol. Sa pagbabalik ng mga alon, doon sa kinapadparan, Nagsisimula, at humihinto, at magsisimula muli, Sa mabagal na kumakatal na indayog, ang paghahatid Ng eternal na nota ng kalungkutan. Narinig ito ni Sopokles noong unang panahon Doon sa laot ng Egeo, at pumasok sa kaniyang isip Ang labusaw ng táog at káti Ng mga gahamang tao; natuklasan din natin Sa pamamagitan ng tunog ang kaisipan, At narinig yaon sa malayong panig ng hilagang dagat. Ang Dagat ng Pananampalataya’y Minsan ding sukdulan, at ang pasigan ng mundong bilog Ay nakalatag gaya ng pileges sa puting bilot na bigkis. Ngunit ngayon ang tangi kong naririnig Ay hinaing nito, ang mahaba, lumalayong atungal, Umuurong, kasabay ng buga ng hininga Ng simoy-gabi, pababa sa malawak na gilid na malamlam At lastag na bulutong ng daigdig. Ay, mahal, maging totoo nawa tayo Sa isa’t isa! Yamang ang daigdig, na wari’y Lumiliwanag sa atin tulad ng lupain ng mga pangarap, Iba-iba, napakasariwa, napakaganda, Ay sadyang salát sa tuwa, ni layaw o kaya’y gaan, Walang katiyakan, walang kapayapaan, ni gamot sa kirot; At narito tayo na parang nasa dumidilim na kapatagan, Nalulunod sa pagkabahalang tuliro sa pakikibaka at pagtakas Na kinaroroonan ng mga gagong hukbong nagtatagis sa gabi.
Salin ng “Soleil et eau,” ni Aimé Césaire ng Martinique Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Araw at Tubig Ang tubig ko’y ayaw makinig ang tubig ko’y umaawit gaya ng lihim Ang tubig ko’y ayaw umawit ang tubig ko’y nagdiriwang gaya ng lihim Ang tubig ko’y nagpapagál at sa bawat tambo’y nagdiriwang tungo sa bawat gatas ng halakhak Ang tubig ko’y paslit na batà ang tubig ko’y bingi na mamà ang tubig ko’y higanteng hawak ang leon sa dibdib mo O alak o katak na pinawalan tungo sa iyo tungo sa mga punò malawak dambuhala sa basilisko ng iyong mapagkutsaba at magarbong titig
Salin ng “Quand j'aurai du vent dans mon crane,” ni Boris Vian ng France Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Kapag sumasalpok sa aking bungo ang simoy Kapag sumasalpok sa aking bungo ang hangin Kapag binalot ng lungting lumot ang aking mga buto Aakalain mong nakita ang ngiting matamlay Ngunit higit ka lamang na magugulumihan Dahil nahubad ko na Ang kaligirang plastik Plastik tik tik Na ang mga daga’y nginangata doon Ang aking mga laruan, ang pampatalas ng memorya Ang aking mga binti, binabalatan ang aking bayúgo Ang aking mga hita, ang puwitan Na inilalapat ko sa upuan Ang aking mga fistula, ang aking buhok Ang mga asul na matang kaakit-akit Ang matitigas, pantay na panga Na ginamit ko sa pagsakmal sa iyo Ang matangos na ilong Ang aking puso ang aking atay——mga kahanga-hangang Bagay na bumubuo ng katanyagang likha ng pangalan ko Sa piling ng mga duke at dukesa Sa piling ng mga abad at asno At ng mga tao na kasama sa hanapbuhay Hindi ko na muling tataglayin pa Itong munting malambot na posporo Itong utak na nagsisilbi sa akin At nagbababalang tatakas ang búhay Sa mga lungting buto, ang hangin sa moldeng ito Ay, nabatid kong sadyang napakahirap ang tumanda. . . .
Salin ng “Nyanyian duniawi,” ni W.S. Rendra ng Indonesia Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Makalupang Himig Habang katabi ng ubaning mayamang babae ang buwan, hinihimas ko naman ang isang dalaga sa manggahan. Ilahás at maalab ang kaniyang puso na káyang yapakan at lapastanganin ang gutom at uhaw. Dahil sa labis na kahirapan ay sinikap naming abutin ang dilim at inihiyaw ng aming anino ang alab ng himagsik. Ang kaniyang mabagsik na halakhak ay lalo lámang ikinalugod ng aking dibdib. Sa lilim ng mga punongkahoy ay kumikislap ang kaniyang katawan gaya ng bulawang usa. Ang kaniyang namumurok na súso ay bagong pitas na manibalang na bunga. Ang halimuyak ng kaniyang katawan ay gaya ng sariwang mga damo. Niyakap ko siya nang tila yumayapos sa búhay at kamatayan, at ang kaniyang mabilis, humahabol na paghinga ay mga bulóng sa aking tainga. Namanghâ siya sa bahagharing nasa ilalim ng may tabing na talukap ng mga mata. Ang aming sinaunang mga ninuno’y nagsilitaw sa gitna ng karimlan, lumapit nang lumapit sa amin at suot ang gulanit na mga damit, sakâ tumalungkô habang kami’y matamang pinagmamasdan.
Salin ng “Cancão,” ni António Botto ng Portugal Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Awit Umaalimbúkad ang lupain sa hininga ng mga bulaklak at lungting dahon. Sa malayo, may isang awit ng tao na naglaho ang pandama para umibig: ng isang napaiyak nang baguhin ng alaala, ng isang ngumingiti habang kumakanta. Ang tagsibol ko! Bughaw na tagsibol na naglalaro sa damuhan at sa mga kahuyan na hitik at mayamungmong, sariwa, mumunting supling ng dahon na nagpapatalbog ng liwanag, pinakikislap ang mga mata ko para mabuhay. Tagsibol ko, ilahad sa akin ang mga halik na nauupos sa mithing maabot ang kanlungan. Nahuhulog sa espasyo ang kristal na hamog, at may banayad na dibinong himig na lumulukob nang walang tinag sa mukha ng mga bagay. Nagbabago ang mga mundo— at nananatili sa pook ang kabuktutan ng tao. Umaahon sa puso ko ang liwanag ng pangarap, at ang maiinit na luha ay gumugulong sa pisngi.
Nakakuyom sa mga kable na animo’y sampayan,
mumunting kanaway na yari sa kahoy,
maliksi at maliit na salungat sa balasik ng bughaw,
nakatakda sa tanghali, sila’y bumubulusok nang isa-isa,
pinakikislot ang mga damit, kamay, ngiti,
puting súso, itim na lambong,
nakahanay ang mga tuwid na pakpak, gusót
nang kaunti ang mga balahibo,
hanggang lumipad ang mga ito maliban sa isa—
na iimbulog pagdaka’y bubulusok pabalik,
gaya ng kisapmatang pamamaalam,
sukdulang pinalalaya ang umaga.
Mananatili ang mga kable, magpaparaya ang langit
na waring kasalan sa nayon kapag linggo,
at pagkaraan ay maglalaho nang ganap.
Alimbúkad: Poetry beautiful, poetry so cool. Photo by Vincent van Zalinge @ unsplash.com
Ang diwa ng mabilis na kalutasan ay pinawalang saysay ng kawalan ng lava, sa kahabaan ng mga ilog na labis na mabato upang hindi maarok ng úhaw ng mga ulupong.
Sabik pumatay na Ewmenides ang walang habas na sumusuyod sa mga dawag hanggang kusang maupos sa ulop ng taglagas.
Hindi ako malilinlang.
Ang hapis ay hindi mapapagod na lumundag-lundag sa malalalim na bunganga, bagaman maililipat yaon nang matagal-tagal para sa kaliwanagan ng nagpapatiwakal na bulkang bumubuga.
Alimbúkad: Poetry passion unmatched. Simply sophisticated. Photo by Silas Baisch @ unsplash.com
Ano ang pook na ito, anong
rehiyon, anong panig ng mundo?
Anong dagat anong pampang anong abong bato at anong isla
Anong tubigan ang kumakandong sa proa
At samyo ng pino at ang pipit ay umaawit sa ulop
Anong hulagway ang nagbabalik
O aking anak.
Silang naghahasà ng ngipin ng áso, na nangangahulugang
Kamatayan
Silang kumikinang sa kadakilaan ng kulagu, na nangangahulugang
Kamatayan
Silang nakaupo sa bakod sa kaluguran, na nangangahulugang
Kamatayan
Silang nagdurusa sa luwalhati ng mga hayop, na nangangahulugang
Kamatayan
Ay nagiging ampaw, na pinarurupok ng hangin,
Ang hininga ng pino, at ang lawiswis ulop
Na sa kabunyiang ito ay nalulusaw sa pook
Ano ang mukhang ito, malabo-labo at higit na malinaw
Ang pitlag sa bisig, mahina-hina at higit na malakas—
Bigay o hiram? Higit na malayo sa mga talà at kay lapit tingnan
Bulungan at hagikgikan sa mga dahon at nagmamadaling paa
Na nahihimbing. Na tagpuan ng lahat ng tubigan.
Nabiyak na bawpres sa yelo at pinturang inagnas ng init.
Nilikha ko ito, nakalimutan
At nagugunita ko.
Ang marupok na lubid at ang naaagnas na kambas
Sa loob ng isang Hunyo at isa pang Setyembre.
Ang lumikha nitong katangahan, halos malay, lingid, na angkinin ko.
Tumatagas ang tabla ng bangka, dapat tapalan ang mga gilid.
Ang anyong ito, ang mukhang ito, ang buhay na ito
Umiiral para mabuhay sa mundo ng panahong higit sa akin, hayaang
Isuko ang búhay ko sa ganitong búhay, ang wika ko sa di-masambit,
Ang gisíng, bukang labì, ang pag-asa, ang bagong mga barko.
Anong dagat anong pampang anong granateng isla tungo sa aking
. . . . . kahuyan
At ang pipit ay sumisipol paloob sa ulop
Aking anak.
Alimbúkad: World poetry translation marathon for humanity. Photo by Khamkéo Vilaysing
Ikaw, na nagpamana ng mitolohiya
ng yelo at apoy sa gunita ng mag-anak,
na nagtala ng marahas na kadakilaan
ng palabán mong lahing Hermanika,
ay gitlang natuklasan isang gabi
ang mga espadang nagpanginig
sa di-masasandigan mong kalamnan.
Noong gabing iyon, walang kasunod
mong nabatid na isa kang duwag. . .
Sa karimlan ng Islandiya*, ang maalat
na simoy ay binulabog ang tumataog
na dagat. Napaliligiran ang bahay mo.
Tinungga mo hanggang katakatayak
ang di-malilimot na pagyurak sa dangal.
Bumagsak sa may lagnat mong ulo
at mukha ang espada, gaya ng malimit
maganap nang ilang ulit sa iyong aklat.
__________________
*Iceland
Alimbúkad: World Poetry Marathon for Humanity. Photo by Ricardo Cruz @ unsplash.com
Alimbúkad 