sakit

Aklat, ni Roberto T. Añonuevo

/ Roberto Añonuevo / Mag-iwan ng puna

Aklat

Roberto T. Añonuevo

Kinasisindakan itong buksan at gaya ng kahon
Ay makapáglalamán ng sumpâ, sálot, sakít ng ulo.

Higit nilang pipiliin ang kanilang bagong selfon,
Sapagkat ang daigdig ay nasa dulo ng daliri.

Idadahilan nilang lumalabò ang kanilang mata
Sa mga titik, at inaantok sa oras na maglandas

Sa mga pangungusap at salitang nangungusap
Sa kanilang mag-isip at gamitin ang guniguni.

Napakabigat ng bawat pahina, katumbas wari
Ng isang tonelada na tatabon sa katamaran.

Maikli ang kanilang pasensiya para mag-aksaya
Ng oras sa kung sinong klasikong gagong awtor.

Ngunit gising sila sa buong magdamag, katabi’t
Kuyom ang midyum ng banidad at impormasyon.

Hindi ba nakapagbabasá rin sila sa munting iskrin
At ang salamin ay kulay at tunog at salát ng sarili?

Hindi nila pipiliing magpatumba ng punongkahoy
Para sa papel ng aklat na kung hindi nakababato’y

Nakapagpapasikip ng aklatan para sa mga kulisap
At alabok na pumapasok sa kanilang puso o utak.

Pumipikit sila kapag nakaharap ang tunay na aklat.
At magbabasá lámang para sabihing intelektuwal

Na nakaupo sa inidoro, at letrado ng mga negosyo.
Balewala sa kanila ang henyo ng nauupos na wika.

Ano kung laos si Gutenberg at pumalit si Zuckerberg?
Ang aklat ng karunungan ay aklat din ng katangahan

Na ikakatwiran nilang malinaw na pagsisinungaling,
dahil sila ang maiiwan sa isang kahon ng pag-asa.

Salmo I, ni Georg Trakl

/ Roberto Añonuevo / Mag-iwan ng puna
Salin ng “Psalm I,” ni Georg Trakl ng Austria.
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo.

Salmo I

Ikalawang Bersiyon

Para kay Karl Kraus

May liwanag na pinawi nang lubos ng hihip ng hangin.
May poso ng bayan na iniwan ng lasengggo noong hapon.
May ubasan, na sunog at itim, na sinapot ng mga gagamba.
May silid na pinaputi nila sa pamamagitan ng gatas.
Yumao ang siraulo. May pulô doon sa Timog Dagat
na tumatanggap sa Diyos ng Araw. Hinataw ang mga tambol.
Isinasayaw ng mga lalaki ang isinasadulang digma.
Kumekembot ang mga babaeng may palamuti ng mga dahon
at bulaklak, kapag umaawit ang dagat. O naglahong paraiso!

Iniwan ng mga diwata ang mga bulawang kahuyan.
Inilibing ang estranghero. Pumatak ang nangangatal na ulan.
Ang anak ni Pan ay lumitaw sa anyo ng manggagawa
na umiidlip kapag tanghali sa mainit na aspaltadong daan.
Ang mga dalaginding ay nakabihis sa lubos na karalitaan!
May mga silid na hitik sa mga kuwerdas at sonata.
May mga nagyayakap na anino sa malabong salamin.
Sa mga bintana ng ospital nagpapainit ang mga pasyente.
Hatid ng puting bapor ang nakahahawang duguang sakit.

Lumitaw ang kakatwang kapatid sa masamang bangungot
ng ibang tao. Nilarô ng kaniyang kapatid ang mga bituin
sa sukal ng mga abelyana. Ang estudyante, na tila kapares,
ay tinitigan siya mula sa bintana.
Sa likod niya’y nakatayô ang kaniyang patay na kapatid,
o di kaya’y naglalakad sa paikot-ikot na hagdan.
Sa lilim ng kayumangging kantanyas namumutla ang nobisyo.
Tumakipsilim sa hardin. Kumampay ang mga paniki sa klawstro.

Huminto maglaro ang mga bata ng mayordomo’t naghanap
ng mga ginto sa kalangitan.
Pangwakas na kuwerdas ng kuwarteto. Tumakbo ang bulag
na batang babae na nangangatog sa kahabaan ng abenida,
at pagdaka’y nangapâ ang anino niya sa malalamig na pader,
na pinalilibutan ng mga kuwentong-ada at sagradong alamat.

May hungkag na bangka na tuwing gabi’y tinatangay ng alon
sa maitim na estero.
Sa malamlam na sinaunang asilo, naaagnas ang mga bangkay.
Ang mga patay na ulila ay nakahiga sa gilid ng pader ng hardin.
Lumabas sa abuhing silid ang mga anghel na putikan ang bagwis.
Sumungaw sa kanilang nanganinilaw na pilik ang mga uod.
Madilim at pípi ang plasa sa harap ng simbahan, gaya noong dati.
Sa pinilakang talampakan nagpadulas ang dating mga búhay,
at ang lilim ng kondenado ay lumusong sa humihikbing tubigan.
Pinaglaruan ng salamangkero sa kaniyang hukay ang mga ahas.

Sa rabaw ng talaksan ng mga bungô, umalimbukad ang gintong
paningin ng Maykapal.

Dictatorship is no joke. Respect human rights. No to illegal arrest. Stop illegal detention.

“Pag-ibig,” ni Czeslaw Milosz

/ Roberto Añonuevo / Mag-iwan ng puna

Salin ng tula ni Czeslaw Milosz ng Poland.
Salin sa eleganteng Filipino ni Roberto T. Añonuevo ng Filipinas.

Pag-íbig

Ang pag-íbig ay ang pagkatútong tingnán ang saríli
Sa paraáng sinisípat ang malalayòng bágay
Dáhil isá ka lámang sa napakaráming nilaláng.
Sinúmang níta nang gayón ay napagágalíng ang pusò,
Nang hindî nababatíd, mulâ sa sarì-sarìng sakít—
Wiwikàin ng íbon at punòngkáhoy sa kaniyá: Kaibígan.

Pagdáka’y íbig niyáng gamítin ang saríli at mga bágay
Pára makatindíg ang mga itó sa ningníng ng kaganápan.
Hindî mahalagá kung batíd niyá ang kaniyáng inihaháin.
Sinumáng magsilbí nang mahúsay ay hindî láging naaarók.

Mga Gondola, ni Henri Cole

/ Roberto Añonuevo / Mag-iwan ng puna

Salin ng tulang “The Gondolas”  ni Henri Cole.
Salin sa eleganteng Filipino ni Roberto T. Añonuevo.

MGA GONDOLA

Napakatagal nang panahon nang lisanin niya ang bayan
at hindi na niya matandaan ang mukha nito.
Sa arena ng mga atleta, walang nakakikita sa kaniyang iniisip.
Si Cristobal Colon, sa tarangkahan ng istadyum, ay nakaturo
sa Bagong Daigdig.
Sandosenang ganap na kristalisasyon ng lamán ang humagibis
sa larangan.
Sa ibabaw nila’y nakabitin ang mga gondola sa kable
na umaangat tungong taluktok ng bundok.
Napakatagal na mula nang magkasakit siya at hindi niya
matandaan kung ano ang humahatak sa kaniya sa parang.
Naririnig niya’y hindi si Miguel na naglalayag sa porselanang
himpapawid, at sumisigaw sa kaniya gaya ng arkanghel,
bagkus ang sugatang nakaraan,
ang mga taon ng di-mapaknit na pangungulila noon pa man
sa mga parke at madidilim na silid na ang iba na gaya niya
ay inaasahang yayao.
“Linawin natin ito,” isang tinig sa dalisay na talumpati ang nagsaad,
“Minahal ng táong ito ang lupa, at hindi ang langit, kaya sapat
na mamatay.”
At ang tsubibo sa baybayin ay gumulong nang gumulong,
at sinalpok ng dagat ang tatlong munting barko ni Colon,
sinisikap nang sinisikap na mapalutang sa ginhawa nito.