Salin ng “Genealogy of Bombshells,” ni Ektor Kaknavatos
[alyas ni Yorgοs Kontoyorgis] ng Greece
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoHenealohiya ng mga Bomba(para kay G. Savvas Michail)
Hindi ako ang dahilan kayâ sinalakay
ng apoy ang punong pino
at pinigtal ang mga tainga
ng araw.
Hayaang magyabang ang mga bomba
kung bumuhos man tulad ng ulan
at mapawi nang ganap
ang kabunyian ng mga punong dayap
yamang taglagas ng Oktubre
ang tanging nakikinig: ang mga bomba
ay hinango mula sa panganib
at kalabog ng rebolusyon,
at hinagad ang alpabeto.
Alimbúkad: Online poetry translation eruption for humanity. Photo by Pixabay on Pexels.com
Salin ng ikalabindalawang yugto ng “La voz a ti debida”
ni Pedro Salinas ng España / Spain
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoAng Tinig na Hiram Ko sa Iyo
12
Hindi kailangan ang panahon
upang mabatid ang kahawig mo:
Magkakilala tayo gaya ng kidlat.
Sino ang susubok na maarok ka
sa mga salitang hindi sinasabi
o kaya’y pinipigil mong sabihin?
Sinumang naghahanap sa búhay
na isinasabuhay mo ngayon ay taglay
ang mga alusyon hinggil sa iyo,
ang mga palusot na kinukublihan mo.
Ang bumuntot sa iyo sa lahat
ng nagawa mo na, ang magdagdag
ng kilos para makuhang ngumiti,
ng mga taon sa mga pangalan,
ay paglapit para mawala ka. Hindi ako.
Dumating ako sa iyo na bagyo.
Nakilala kita, nang kay bilis,
noong brutal na napupunit
ang takipsilim at liwanag,
na ang lalim na tumatakas
sa araw at gabi ay nabubunyag.
Nakita kita’t nakita ako, at ngayon,
hubad sa lahat ng walang katiyakan,
ng kasaysayan, ng nakalipas,
ikaw, amasonang sakay ng kidlat,
pumipitlag ngayon mula sa hindi
inaasahang pagdating,
napakasinauna ka para sa akin,
kilala na kita nang napakatagal;
na nakapipikit ako sa iyong pag-ibig,
at nakalalakad nang tama at ligtas
sa pagkabulag ko; walang may ibig
sa gayong mabagal, tiyak na sinag
na alam ng mga tao ang kahihinatnan
ng mga titik, anyo, at pigura,
at naniniwala na kilala ka nila,
kung sino ka, ang aking tagabulag.
Alimbúkad: Ultra-passionate poetry beyond your textbook. Photo by Dave Morgan on Pexels.com
Salin ng tula ni Miyazawa Kenji ng Japan
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoPag-ibig at Lagnat
Napakaitim ng noo ko ngayon;
hindi ako makatingin nang tuwid sa mga uwak.
Ang aking kapatid, na sa sandaling ito’y
nasa malamig, malamlam, malatansong silid,
ay tinutupok ng malinaw, malarosas na apoy.
Totoo, kapatid,
randam na ramdam ko ang panlulumo, pasakit,
kayâ hindi na ako pipitas ng mga bulaklak
ng lumanay, at pupunta pa riyan.
Alimbúkad: World poetry translation upheaval at the heart of Filipinas. Photo by Maria Orlova on Pexels.com
Salin ng “Catástrofe,” ni María Negroni ng Argentina
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoKapahamakan
Sumiksik tayo sa dambuhalang bodega upang hintayin
ang repetisyon. Nabuhay muli tayo para dito. Ang unang
kamatayan ay kaparusahan sa atin dahil nilibak
ang mangkukulam, ang huklubang gusgusing bruha.
Nangibabaw ang ating halakhak sa buong magdamag
at pagkaraan, nagkaroon ng kapahamakan, at bumuka ang
lupa at nilamon ang lahat. Bumangon tayo sa kamatayan
upang isabuhay ang kamatayan, at iyon ang sanhi kayâ
naririto tayo. Ngunit may isang tao na iba ang naisip:
Aniya’y may kung anong mga hibla ang makapagliligtas
sa atin. Hindi na tayo ngayon muling humahalakhak,
nanánatilì tayong umid, at halos napakagalang. Wala tayo
kundi isang tanikala ng mga lalaking humahawak sa bulawang
lubid gaya sa prusisyon ng mga nangalunod. Habang
tumatakbo ang oras, nagpapatuloy tayo sa paglalakad.
Alimbúkad: World-class poetry, world-class translation. Photo by Chavdar Lungov on Pexels.com
Salin ng “Von den Gleichnissen,” ni Franz Kafka ng Czech Republic
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo
Maraming nagrereklamo na ang mga salita ng paham ay malimit nasa anyo ng parabula at walang silbi sa pang-araw-araw na búhay, na siyang tanging búhay na angkin natin. Kapag winika ng paham na: “Humayo ka,” hindi niya ibig sabihing tawirin ang isang tiyak na pook, na magagawa naman natin kung sapat ang pagsisikap; ibig niyang ipahiwatig ang kung anong kagila-gilalas na pagdako kung saan, ang bagay na lingid sa atin, ang bagay na hindi niya maisaad nang may katiyakan, at samakatwid ay hindi makatutulong sa atin dito kahit paano. Lahat ng parabula ay nakaayon para sabihin lámang na ang di-maarok ay hindi maaarok, at batid na natin iyan. Ngunit ibang usapan na ang pakikibaka sa mga pang-araw-araw na alalahanin.
Hinggil sa bagay na ito, winika ng isang lalaki: Bakit may pagbabantulot? Kung sinunod mo lámang ang mga parabula, ikaw mismo ay magiging parabula, at sa gayon ay wala ka nang pakialam sa pang-araw-araw na búhay.
Sumingit ang isa pang tao: Pusta ko’y isa rin iyang parabula.
Sabi ng una: Panalo ka.
Sabi ng ikalawa: Ngunit sa kasamaang-palad ay parabula lámang.
Sabi ng una: Hindi, sa realidad; sa parabula, talo ka.
Alimbúkad: All-time high poetry celebration for humanity. Photo by Pritam Kumar on Pexels.com
Salin ng “Soleil et eau,” ni Aimé Césaire ng Martinique
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoAraw at Tubig
Ang tubig ko’y ayaw makinig
ang tubig ko’y umaawit gaya ng lihim
Ang tubig ko’y ayaw umawit
ang tubig ko’y nagdiriwang gaya ng lihim
Ang tubig ko’y nagpapagál
at sa bawat tambo’y nagdiriwang
tungo sa bawat gatas ng halakhak
Ang tubig ko’y paslit na batà
ang tubig ko’y bingi na mamà
ang tubig ko’y higanteng hawak ang leon sa dibdib mo
O alak
o katak na pinawalan tungo sa iyo tungo sa mga punò
malawak dambuhala
sa basilisko ng iyong mapagkutsaba at magarbong titig
Alimbúkad: World poetry fountainhead for humanity. Photo by elijah akala on Pexels.com
Salin ng “Los bosques de mármol,” ni María Negroni ng Argentina
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo
Kagubatan ng Marmol
Nakatadhana ako para kay Napoléon. Nasa digmaan ang bansa, at ang mga lansangan ay nag-aalab sa mga gusgusing babae, umiingit na karo, at di-maunawang hiyaw. May pahiwatig ng naunsiyaming kadakilaan, ang mamula-mulang aninag sa mga tigang na mukha. May taksing dapat maghatid sa akin sa kampo, at maikli ang oras. Tinawid namin ang mga nakalululang abenida at pagdaka, ang walang tinag, simetrikong kagubatan, ang kagubatan ng linlang at katahimikan, ang mga bunged na naliligo sa mapusyaw na sinag, ang mga bisig at ugat na balisang umaabot paitaas, nakatindig gaya ng mga estatwa, o mga ugat sa ilalim ng marmol na balát. Naroon ako sa malawak na parke ng mga punongkahoy na tao. Doon sa dambuhalang puting libingan. At ang mga ngiwi’y tila binabalikan ang nakaririmarim na gunita, at nilalamon ng pagnanasa ang kanilang mga mukha. Nanginginig (nang hindi umiiwas ng tingin), ako’y sumulyap sa pangwakas na punongkahoy, ang higanteng fetus, ang ulo ng tao sa katawan ng bulate.
“Maghreb,” sambit ng tsuper ng taksi, “ang eskultor ay nagngangalang Maghreb.”
Sinabi ko sa kaniya, sa umaalagwang tinig, na ibig ko nang umuwi, at ibalik ako sa aking bahay. Nagmakaawa ako sa kaniya. Ang tsuper, na hindi natigatig, ay ni hindi man lang umimik.
Alimbúkad: Unlocking the genius of Filipino language through translation. Photo by carol wd on Pexels.com
Salin ng klasikong tula ni Muuija (1178–1234) ng Korea
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo Saging
Nasa puso nito ang lungting kandila——walang sindi’t wagas;
Ang dahon ay tunikang bughaw na pumapagaspas ang manggas.
Ito ang nakikita ng makata kapag lasing ang tingin.
Pakibalik na lamang agad sa akin ang tanim kong saging.
Alimbúkad: Reconstructing the past through translation. Photo by Viktoria Slowikowska on Pexels.com
Salin ng tula sa Hapones ni Miyazawa Kenji ng Japan
Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. AñonuevoMagnanakaw
Papusyaw pa lámang noon sa madaling araw
ang mga bituin ng Kalansay:
Habang binabagtas ang nabibiyak na ningning
——ang nagsayelong putik——
ang magnanakaw na kumuha ng plorerang
porselana mula sa tindahan
ay biglang inihinto sa paghakbang ang mahahaba,
itim na binti, nagtukop ng kaniyang mga tainga,
at pinakinggan ang hugong sa kaniyang isipan.
Alimbúkad: Poetry ideas matter. Photo by Pixabay on Pexels.com
Salin ng “En son de paz,” ni Luis Chaves ng Costa Rica / Salin sa pandaigdigang Filipino ni Roberto T. Añonuevo
Ayaw ng Gulo
Nakaaakit ang magandang araw upang plantsahin ang aking maong na pantalon. Nakaaakit ang isang magandang araw upang putulin hanggang tuhod ang pantalon. “Galit sa atin ang mga impresór,” sabi ni Isabella. “Isabella,” tugon ko, “anong gandang aporismo o anuman. Masama ang naiisip ko sa mga tao na naglulustay ng oras sa písina nang hindi man lang natitigmak ang mga ulo. Gaya mo. Gaya ko.”
Pinagbukod tayo ng liwanag at ng tunog ng paghinga sa ilalim ng tubig. O sa ilalim ng puso. O sa mga impresór. Ay, ang salitang hinahanap-hanap ko kanina’y “apotegma.”
Ayaw ko ng gulo, pagdaka’y nagbago ang isip.
Alimbúkad: World poetry celebration for humanity. Photo by Pixabay on Pexels.com
