Nagtungo ako rito
Upang binyagan nang walang pangalan.
Nagtungo ako rito
Upang pagpalain nang walang korona.
Nagtungo ako rito
Upang pabanalin nang walang insenso.
Nagtungo ako rito
Upang magsabáng ang dalawang landas.
Nagtungo ako rito
nang magdasal sa mundo alang-alang sa diyos.
Sa mga imposibleng hámon.
Sa dalawang napakalayong disyerto.
Sa liwanag na nagbubukod sa kanila.
Sa mga di-tiyak na hiyas ng kailaliman.
Sa katotohanan ng baliw na pagdulog.
Sa meditasyon ng apoy.
Sa di-masikmura. Sa pasasalamat.
Sa pagpapalitan. Sa restorasyon.
Sa sabay na migrasyon.
Sa pinagsaluhang pagpápapások.
Sa iyo. Sa akin.
Alimbukad: Wikang Filipino sa panitikang pandaigdig.
Kapág yumáo akó, akó nawá’y magíng damó
Sa áking mga bundók sa panahón ng tagsiból;
Sa taglagás, magbábanyúhay akóng magíng butó.
Kapág yumáo akó, akó nawá’y magíng túbig,
At ang áking máhalumigmíg na hiningá
Ay papaták na sariwàng ulán sa kaparángan.
Kapág yumáo akó, ako nawá’y magíng bató,
At sa sakláw ng áking minamáhal na lupàin
Ay magíng matatág at wagás na palátandâan.
Humihina ang mga diyos sa paglipas ng mga araw;
Gumuguho ang kanilang mga hulagway
Sa pag-inog ng mga taon at siglo,
At ngayon ay walang nakaaalam kung sino talaga
Ang diyos at kung sino ang tao.
Sa utak ng sangkatauhan, nakayukod ang diyos,
Ang kaniyang mga daliri’y nakatimo sa pilipisan
Na pahiwatig ng pagsisisi
At sa mapait na panghihinayang ay napahiyaw:
Ano, ano ang aking nalikha?
Hindi batid ng tao
Kung ang diyos ang kaniyang nilikha
O siya ang nilalang ng diyos,
Ngunit naaarok niyang isang uri ng kahangalan
Ang magmuni-muni sa idolong hindi tumutugon.
At ngayon ay walang nakababatid kung sino
Ang diyos at kung sino ang tao.
Sumapit ang panahon
Na ang mga tao’y lubos na nagkakaunawaan
Sa isa’t isa upang itindig ang Tore ng Babel—
At sa tuktok ng Tore, sa pinakamataas na trono,
Ang tao ay luluklok, at sisigaw nang ubos-lakas:
O diyos! Nasaan ka?
Alimbukad: Wikang Filipino sa panitikang pandaigdig
Ang anino sa loob ng liwanag
ay katulad ng bughaw na usok
Masdán ang áraw sa panganórin; tíla itó banóg
na ang mga bagwís ay lumúkob sa rabáw ng loók.
(Alcalá la Real, 1213-1286 CE)
Resist Chinese occupation of the West Philippine Sea! No to Chinese imperialism! No to Chinese spies!
“Walang sinumang nakapapaligò nang dalawang ulit sa parehong batis,” ani pilosopong Heraklitus. Ngunit malimit na parehong mga tao ang naglalandas sa kalye! Malimit parehong oras ng araw sila tumatawid, masaya man o malungkot. Lahat kayo, mga nagdaraan sa Kalye Ravignan, tinagurian ko kayo sa ngalan ng mga tanyag na yumao. Naroon si Agamemnon! Naroon si Ginang Hanska! Si Ulysses ang maggagatas! Nang lumitaw si Patroklus sa dulo ng kalye, katabi ko ang Faraon! Sina Castor at Pollux ang mga babae sa ikalimang palapag. Subalit ikaw, huklubang basurero, na nagmula sa engkantadong umaga upang kunin ang nabubuhay pang basura habang pinapatay ko ang malaking lampara, ikaw na hindi ko kilala, misteryoso at dukhang basurero, tatagurian kita sa bantog at maringal na pagkilala, at tatawagin kitang si Dostoievsky.
Ang araw na inihambing niya ang libingan sa kawan ng tupa
Ang araw na nabatid niyang “pagsapi sa kawan ang mamatay,”
Isinulat niya ito. Ngunit ang pangungusap na ito’y taliwas
Sa puntod, walang himig sa pasiyok ng pastol, wala ni pastol.
Nagmula kung saan ang himig-pasiyók, magaan at mapaglaro.
“Narito ang mga pastol,” wika nito, napukaw ang mga tupa,
Ngunit nang mayamot ang mga ito’y tumahimik ang pasiyók.
Mabuti nang ilibing ang lahat ng di-nasusulat na bagay
Sa isang taludtod: “Ang mamatay ay pagsapi sa kawan.”
Ngayon, muling tumugtog ang pasiyók, para sa kaniya lamang,
Subalit maaasahang biglang hihinto ito sa piniling sandali.
Alimbukad: Wikang Filipino sa panitikang pandaigdig
Ngayong gabi, habang nakasungaw sa bintana,
nakita ko ang daigdig na ano’t napakagaan,
at nangaglaho ang alinmang balakid nito.
Lahat ng pumipigil sa akin kapag umaga’y
tila nakatakdang hatakin ako ngayon
mula sa isang lagusan tungo sa iba pa,
mula sa loob ng tahanan ng tubig
tungo sa kung anong marupok at maningning
gaya ng damuhang nakatakda kong pasukin
nang buong tapang, labis ang pasasalamat
sa taglay na kasariwaan ng mundo,
at sa mga bakás ng buwan ay nawika kong,
Oo, at pagdaka’y tumalilis ako. . . .
Nalunod sa ulop ang kunehong takot na takot.
Nilapa ito ng mga aso at winarat ang mga buto.
Mangangaso, magkano mo ba ipinagbibili
ang isang katibayan ng pagsilang?
Si Katerina, na bagong panganak pa lamang,
ay yumao, at ang sindak na kuneho’ y naghinaw
sa dugo mula sa mga kalmot ng aso’t talahib.
Ang huklubang lalaking bulag ng al-Ma’arrah
ay tumingala’t binuksan sa tiim na titig ang langit
nang hitik sa pang-uuyam.
Lumipas ang tag-araw, at sa pagsapit ng taglagas
ay nagkumot ng mga tuyong dahon ang gubat.
Ganito ba humahagulgol ang magkasintahan,
ganito ba malunod sa malawak na lawa ang araw
at lumipad papalayo ang mga ibon,
at mamatay ang isang nangangatal na kunehong
niyayapakan ng mangangasong tigmak sa dugo
ang mga paa ng kaniyang magilas na kabayo?
Hinila ba nang patayo si Lorca noong isilang siya?
Kumaripas ng takbo ang mga aso, at nagsisitahol
sa harap ng among berdugo.
Ito ba ang hapdi ng pagdurusa?
“At itong mga bilangguan at tanikala, o Khayyām,
ay katibayan ba ng pagsilang ng aming mga araw?”
Naduwag ako’t umisip ng palusot, at nakita ko
sa espehismo ang mukha ng kamatayan.
Kawawa naman itong palaboy na pitho!
Natutulog siya sa mga tabi ng tarangkahan,
at mula sa dilim ay iniabot niya ang mga kamay
sa akin, at binasa nang pabaligtad ang almanake
sa pabulong, mahinang paraan:
“Ginoo, ipinahiwatig ng mga bituin sa akin,
na mag-ingat, mag-ingat kayo sa paghagibis!
Nasa harapan ninyo ang dagat, at nasa likuran
ang mga kaaway na handang manambang,
at kahit saan ay kubkob kayo ng kamatayan.”
Ngunit ngayong gabi, lumaklak tayo ng alak
hanggang ang may-ari ng taberna ay madupilas
at mahulog sa malamig na sanaw ng panahon.
Stop weaponizing the law. No to illegal arrest. No to illegal detention. No to extra-judicial killing. No to foreign invasion. Yes to human rights. Yes to humanity.
